Deeptech-startups zijn vaak gebaseerd op revolutionaire wetenschap, maar marktsucces hangt af van meer dan alleen innovatie. Hoe uniek jouw technologie ook is, de markt bepaalt of het waardevol is. Daarom is validatie—echte, onderbouwde, no-nonsense marktvalidatie—het belangrijkste onderdeel van jouw reis, vooral in de vroegste stadia.

In tegenstelling tot de traditionele technologie kun je het je niet veroorloven om te gokken. Je investeert tijd, kapitaal en talent in iets dat jaren kan duren om te ontwikkelen. Dat betekent dat elke vroegtijdige beslissing er toe doet. En validatie is hoe je die beslissingen intelligent maakt.

Deze gids richt zich op de drie vroege stadia die de meeste deeptech-startups maken of breken: ontdekken, valideren en accelereren. Dit zijn niet zomaar fasen—ze zijn de basis van of jouw innovatie de markt überhaupt kan vinden.

Stadium 1: Ontdekken — Begrijp het probleem voordat je iets bouwt

De meeste deeptech-startups beginnen met een doorbraak. Een nieuw materiaal. Een krachtig algoritme. Een technologie die beter presteert dan alles wat ervoor kwam. Dat is geweldig—maar welk probleem lost het op?

Dat is waar ontdekken om draait. Het gaat niet om het presenteren van jouw idee. Het gaat om het begrijpen van iemands anders werkelijkheid.

In dit stadium is jouw doel om te praten met potentiële gebruikers en kopers—niet om jouw technologie aan te prijzen, maar om duidelijke vragen te stellen en goed te luisteren. Je wilt begrijpen hoe mensen momenteel met het probleem omgaan, wat frustrerend is aan hun huidige aanpak, en of het oplossen ervan belangrijk genoeg is voor hen om hun werkwijze te veranderen.

Dit proces vergt geduld. En het vergt openheid. Je zou kunnen ontdekken dat het probleem dat je dacht dat dringend was, nauwelijks opvalt bij jouw doelgroep. Of je kunt ontdekken dat je een klein deel van een veel groter probleem aan het oplossen bent. Dat is goed. Dat is vooruitgang.

Je zoekt hier niet naar complimenten. Je zoekt naar patronen. Beschrijven mensen dezelfde uitdagingen in hun eigen woorden? Drukken ze frustratie uit? Zeggen ze dingen zoals: "Als we dit konden oplossen, zou het alles veranderen"?

Dat zijn tekenen dat je iets op het spoor bent.

Houd deze gesprekken praktisch. Vraag mensen hoe ze dingen vandaag de dag doen. Wat vertraagt hen? Wat veroorzaakt verliezen of risico’s? Wat zouden ze veranderen als ze dat konden?

Hoe consistenter de feedback, hoe meer vertrouwen je kunt hebben dat het probleem echt is—en dat het de moeite waard is om op te lossen.

Stadium 2: Valideren — Test interesse voordat je de oplossing bouwt

Zodra je het probleem begrijpt, is de volgende stap om te testen of jouw voorgestelde oplossing echte interesse wekt.

Je hebt geen afgewerkt product nodig. Je hebt zelfs geen prototype nodig. Je moet testen of mensen genoeg geven om jouw aanpak om erop te reageren.

Dat is wat valideren betekent in deeptech. Niet of de technologie kan werken, maar of iemand het wil laten werken en bereid is om samen met jou op pad te gaan. Je zoekt naar tekenen van geloof. En geloof toont zich vaak in de vorm van kleine maar betekenisvolle toezeggingen.

Dit kan betekenen dat iemand ermee instemt om je toegang te geven tot hun procesgegevens. Of dat ze bereid zijn om te gaan zitten en uit te tekenen hoe een toekomstig pilootproject eruit zou zien. Of dat ze bereid zijn je voor te stellen aan anderen in hun team. Dit zijn geen verkopen. Maar het zijn wel serieuze signalen.

Vermijd de valkuil om beleefde feedback te verwarren met validatie. Als iemand zegt: "Laat het ons weten wanneer het klaar is", dan committeren ze zich nergens aan. Maar als ze zeggen: "We zijn geïnteresseerd in samenwerking", of "We kunnen tijd reserveren voor testen", dan is dat tractie.

Om deze gesprekken te creëren kun je conceptmateriaal gebruiken—een visueel diagram, een korte technische beschrijving of een vereenvoudigde uitleg van wat het resultaat zou kunnen zijn. Het doel is om net genoeg te delen om de klik te verkennen, niet om hen te overtuigen dat het klaar is.

Tijdens deze fase is de belangrijkste vraag: zijn mensen bereid om met je verder te gaan, zelfs voordat de oplossing bestaat?

Als je terughoudendheid merkt, let dan goed op waarom. Is het de kosten? De complexiteit? De timing? Je zult net zoveel leren van scepsis als van interesse—als je bereid bent om het te horen.

Stadium 3: Accelereren — Lever vroege waarde en zoek naar herhaalbaar succes

Als mensen met je in gesprek gaan, gegevens delen of een pilootproject voorbereiden, kom je in de versnellingsfase. Nu is jouw taak om te laten zien dat je echte waarde kunt leveren—zelfs als het in beperkte of vereenvoudigde vorm is.

Dit betekent niet dat de definitieve versie van jouw product klaar is. Het betekent dat je op een gecontroleerde manier een resultaat kunt leveren dat een deel van het probleem oplost. Het kan een kleinschalig pilootproject zijn, een simulatie met echte variabelen, of zelfs een handmatig proces dat achter de schermen door jouw technologie wordt aangedreven.

Hoe het ook verloopt, het moet betekenisvol zijn voor de gebruiker.

Je probeert mensen niet onder de indruk te maken van wat jouw technologie theoretisch kan doen. Je probeert te leren hoe jouw technologie presteert in echte werkomgevingen, met echte gegevens, onder echte omstandigheden.

Dit is waar veel deeptech-startups vertragen. Ze proberen dingen perfect te maken voordat ze iets aan iemand tonen. Maar je hebt geen perfectie nodig. Je hebt bewijs nodig. Bewijs dat jouw oplossing begint waarde te creëren. Bewijs dat gebruikers het zien, het voelen en er meer van willen.

Dit is ook het punt waar je begint te zoeken naar herhaalbaarheid. Was dit succes eenmalig, of kun je een vergelijkbaar resultaat aan een andere klant leveren? Kun je met minder moeite voor de tweede keer inzetten? Is het voordeel duidelijk genoeg dat mensen jou intern beginnen voor te stellen?

Als je herhaalbare resultaten, sterkere relaties en duidelijkere feedback krijgt, versnel je. Als alles nog steeds fragiel voelt, of als je bij elke nieuwe interactie het wiel opnieuw moet uitvinden, moet je misschien vertragen en fijnslijpen.

Het is beter om nu bewust te bewegen dan om later iets halfbakken op te schalen.

Conclusie

Deeptech is hoog ingezet, hoog potentieel—en groot risico. De beste manier om dat risico te beheersen is door te valideren, valideren, valideren.

Validatie betekent niet dat je haastig iets gaat bouwen. Het betekent dat je de tijd neemt om het probleem vanuit het perspectief van de klant te begrijpen, je idee te testen door betekenisvolle gesprekken te voeren, en vroege waarde te bewijzen voordat je probeert op te schalen.

Begin met ontdekken: ontdek of het probleem echt en urgent is. Ga vervolgens naar valideren: test of mensen genoeg om jouw oplossing geven om actie te ondernemen. Dan versnellen: lever waarde en laat zien dat je dit meer dan eens kunt doen.

Dit gaat niet over snelkoppelingen. Het gaat erom vertrouwen op te bouwen—jij, je investeerders, en vooral jouw klanten.

Als je dat kunt doen, dan heeft jouw deeptech-innovatie een echte kans om de wereld te veranderen.